Houtmarkt kraakt in al haar voegen

Amsterdam – Pallets voor strandterrassen, tuinhekken en vlonders op de camping zijn nauwelijks meer te krijgen. Dat is het gevolg van wereldwijde houtschaarste. Dankzij de exploderende woningmarkt stijgen de prijzen dit jaar al tot 15%. Beleggingsfondsen voorzien bovendien nog enkele jaren met tekorten.

„In dertig jaar is het niet zo erg geweest”, zegt commercieel directeur Frank Bennemeer van de Palletcentrale. De standaard, de nieuwe Epal Europallet van 80 bij 120 centimeter van naald- en loofhout, is in enkele maanden 15% duurder geworden

„Het gaat economisch overal erg goed”, verklaart hij de stijging. „De enorm opgelopen vraag naar hout vooral uit Azië gekoppeld aan de beperkte beschikbaarheid zorgt voor dit soort hoge prijzen.”

Weinig alternatieven

De levertijden voor bewerkt hout lopen op en deze markt kent nauwelijks alternatieven. De brancheorganisatie van de sector bevestigt het tekort. „En het einde lijkt nog niet in zicht”, aldus de Nederlandse Emballage- en Palletindustrie Vereniging (EPV). ,,De hele wereld klopt op onze deur.” China legt enorme voorraden aan, maar ook handelaren in India en de Europese groothandel dienen doorlopend verzoeken in.

„De verkrijgbaarheid van pallets is op dit moment belangrijker dan de prijs”, stelt de EPV. Sommige leveranciers hebben force majeure moeten afkondigen. Letland sprak eind vorig jaar vanwege het noodweer van een „natuurlijke ramp”. De houtexport vanuit de bossen was bijna niet te doen, aldus de minister van Landbouw. Dat effect dreunt door.

Beter te duur dan niet te koop, dat is inderdaad het credo nu”, zegt Bennemeer van de Palletcentrale. Dat boekt met 110 werknemers voor het zesde jaar op rij groei mede dankzij overnames.

In dertig jaar is het niet zo erg geweest.

Nieuwe investeringen

In reactie op de prijsstijgingen investeren zagerijen weer, ziet de EPV. Sinds de kredietcrisis bleven zij daarmee achter, terwijl een aantal grote zagerijen is gesloten. Overzees even wat opkopen kan in Europa niet zomaar. De preciezere Europese machines lopen volgens Bennemeer in innovatie overigens voor op de veel grotere Amerikaanse markt. „Die twee markten kun je niet vergelijken.”

Fondsmanager Cristoph Butz van het Timber Fund binnen Pictet Asset Management ziet uitzonderlijke omstandigheden waar beleggers gebruik van maken. Er is wereldwijd voldoende hout, benadrukt Butz. Maar niet genoeg op productieplaatsen waar de vraag hoog is, zo verklaart hij de stijgende houtprijzen wereldwijd. Pictet AM ziet daarnaast een gebrek aan zaagcapaciteit. Er is sinds de kredietcrisis weinig geïnvesteerd. Door de tekorten maken de huidige zaagbedrijven momenteel ,,erg goede marges”, zegt Butz.

Pictet ziet net als Nederlandse distributeurs dat door een gebrek aan capaciteit prijzen worden opgeschroefd.

Importheffingen

Importheffingen door de regering Trump op Canadees gezaagd hout met 25% helpen evenmin. Trump verwijt Canada dat het al veertig jaar met staatssubsidie hout te goedkoop exporteert. De groeiende Amerikaanse huizenmarkt vergroot ondertussen de vraag naar hout, maar bouwers in de VS kunnen, nog los van de importheffingen, niet aan voldoende nieuw Canadees importhout komen.

Butz: ,,Dat krijgt gevolgen. Al decennia zorgt Canada bij tekorten voor extra leveringen. Dat lijkt dit keer niet te lukken. Canada kampt ook met de plaat van de schorskevers in British Colombia, aangetaste bomen zijn niet geschikt voor de bouw.”

Die mix leidt tot prijsstijgingen in enkele maanden met soms 15%. In deze markt is ruimte voor consolidatie, allereerst in zagerijen maar ook de Ierse kartonfabrikant en verpakker Smurfit Kappa staat in de belangstelling, het wees vorige maand een nieuw bod af van het Amerikaanse International Paper.

Ook houtpulpkrapte

Butz van Pictet AM ziet tevens een ,,krappe markt” in houtpulp, voor papier tot tissues. Dat wordt komende twee jaar nog nijpender, denkt hij. Grote pulpfabrieken zijn of gaan uit productie. ,,Grote nieuwe pulpinvesteringen blijven uit. Dat heeft gevolgen: het duurt per molen normaal vier jaar van start tot productie. China en Brazilië zijn de grote leveranciers, de vraag zal komende jaren nog hoog blijven en dat is goed voor beleggers in deze bedrijven.”

Tegelijkertijd is Peking een milieuoffensief begonnen. Het overweegt de import van papier gemaakt uit afval- en resthout te verbieden. In Europa gebruiken consumenten en producten, ondanks waarschuwingen over extreme milieuvervuiling, hout graag als brandstof.

Die vraag, aldus Butz, vergroot de vraag naar resthout voor energie, een deel van de palletsector. ,,Steeds meer kaphout wordt gebruikt als energiebron.”